Foto: Michel Hanssens, Tertre 02-09-1996
Technische gegevens | |
Nummering reeks: | 273.001 – 273.035: 1965 -1967; 7336 tot 7375: 1973 -1974; 7376 tot 7395: 1976 -1977. |
Snelheid: | 60 km/u |
Asindeling: | C |
Bouwer: | La Brugeoise et Nivelles 7326 t/m 7355 door ABR (Ateliers Belges Réunis) |
Motor: | Cockerill type TH695SA van 550 kW (7301-7335) of 6T2240C0 van 530 kW (7336-7395) |
Cilinders: | 6 in lijn |
Vermogen: | 550 kW |
Toerental: | 950 t/min |
Overbrenging: | Hydraulisch, Voith L217 |
Lengte: | 7301-7335: 11.170 mm, 7336-7395: 11.404 mm |
Hoogte: | 4280 mm |
Minimum boogstraal: | 75 meter |
Rijvaardig gewicht: | 56 ton |
Levensloop 7324 | |
Nummer: | 14/04/1966 – 31/12/1970 : 273.024 01/01/1971: 7324 |
Levering: | Geleverd aan de NMBS op 14/04/1966 |
Stelplaatsen: | Monceau/Charleroi-Sud |
Buiten dienst: | 12 december 2004 (Einde Reeks) |
In bezit TSP: | 2010 |
Huidige toestand: | Rijvaardig, niet gerestaureerd |
De reeks vindt haar oorsprong in het begin van de jaren zestig van de vorige eeuw. De NMBS besloot op dat ogenblik om massaal nieuwe rangeerdiesels aan te kopen, met het doel de laatste stoomlocomotieven (hoofdzakelijk types 53 en 81) definitief te kunnen afvoeren.
De reeks 73 werd tussen 1965 en 1977 geleverd in drie schijven:
- 273.001 à 273.035: 1965 -1967;
- 7336 tot 7375: 1973 -1974;
- 7376 tot 7395: 1976 -1977.
De machines werden geleverd door “La Brugeoise et Nivelles” uit Nivelles, uitgezonderd de 7326 t/m 7355, die gebouwd werden door de ABR (Ateliers Belges Réunis) uit Familleureux. De eerste schijf (35 stuks) werd ondergebracht in de reeks 273 (273.001 t/m 273.035).
De 73’ers werden uitgerust met een Cockerill-dieselmotor type TH695SA van 550 kW (7301-7335) of 6T2240C0 van 530 kW (7336-7395).
Men begon in 2003 met de buitendienststelling van de machines van de eerste schijf (7301 t/m 7335). Deze waren voorzien van een Cockerill-diesel- motor type TH695SA (6 cilinders). De voorraad reserveonderdelen werd begin jaren ’90 van de vorige eeuw geleidelijk aan afgebouwd, wat al snel voor problemen zorgde. De 7317 en 7320, waarvan de motor ernstige averij opliep, ontvingen respectievelijk in december 1993 en in november 1995 een nieuwe Cockerill-dieselmotor type 6T2240C0.
Alle eenheden van de eerste schijf verdwenen tussen 1 maart 2003 en 12 december 2004. Voor meer details over de loopbaan van deze subreeks verwijzen we naar het artikel dat verscheen in OP DE BAAN 67 (pagina 12 t/m 23).
De afvoer van de locs van de tweede en derde bouwschijf begon met de buitendienststelling van de 7342 op 1 mei 2004. Op 31 december 2004 waren de 74 resterende locs verdeeld tussen de stelplaatsen van Charleroi-Sud (20 waarvan 1 in park), Antwerpen-Noord (17), Merelbeke (11 – alle in park), Hasselt (6, waarvan 2 in park) en Stockem (3, waarvan 2 in park).
Op 31 december 2004 stonden 16 machines in park. Dit in afwachting van een eventuele overdracht aan de Directie Infrastructuur. Het betrof de 7350 t/m 7356, 7359, 7360, 7367 en 7368 (Merelbeke); 7338 en 7341 (Stockem); 7370 en 7375 (Hasselt) en de 7343 (Charleroi-Sud).
Zeven locs werden op 20 februari 2005, ter vervanging van locotractoren van de reeks 91, overgedragen aan Infrabel:
- 7350, 7351 (onderhoud Kinkempois);
- 7352, 7359 (onderhoud Charleroi-Sud);
- 7354, 7355, 7360 (onderhoud Schaarbeek).
Op 26 maart 2006 werd er geherstructureerd: het bestand werd beperkt tot 43 eenheden. Zeven locs muteerden naar Schaarbeek. Het was de eerste maal dat deze stelplaats 73’ers toegewezen kreeg. Infrabel nam de 7340 over (sneeuwruimer te Stockem). Op dat moment waren de resterende machines verdeeld over volgende stelplaatsen:
- Charleroi-Sud (20 waarvan 1 in park);
- Schaarbeek (7), de 7360, 7380 en 7393 muteerden naar Schaarbeek en werden onmiddellijk op een zijspoor gezet;
- Hasselt (8 waarvan 2 in park);
- Merelbeke (4, in park);
- Antwerpen-Noord (2, in park):
- Stockem (2, in park).
Op 3 juli 2006 vond opnieuw een grote herstructurering plaats. De 7343, 7357, 7360, 7370, 7375, 7380, 7383, 7385 en 7393 werden afgevoerd. Er bleven nog slechts 22 machines in dienst: 14 te Charleroi-Sud en 8 te Schaarbeek.
Het aantal machines minderde maand na maand. Schaarbeek verloor eind 2008 zijn laatste 73, terwijl de eenheden van Charleroi-Sud nog slechts vanuit Ath en Mons werden ingezet.
Op 1 april 2009 waren nog slechts 8 locomotieven (van de derde bouwreeks) beschikbaar, terwijl 19 andere (van de tweede reeks) in park stonden.
De bestuurders van de depots van Mons en Ath hadden ondertussen hun opleiding voor de reeks 77/78 afgerond.
De 73’ers werden op 3 juli 2009 definitief werkloos. De 7392 reed de laatste dienst naar Lessines en de laatste bediening van het industrieterrein van Ghislenghien.
Begin augustus 2009 kwam de 7337 even terug in dienst om een defecte locotractor van de reeks 91 te vervangen voor de rangeringen in de werkplaats Charleroi-Sud. Dit was allicht de laatste inzet van een 73’er bij de NMBS.
14 locs van de reeks 73 vonden intussen een nieuwe werkgever:
- de 7305, 7324, 7325 en 7341 bij het TSP;
- de 7304 bij CFV3V;
- de 7309 bij de Luxemburgse spoorwegvereniging “Train 1900” te Fond-de-Gras;
- de 7380, 7382, 7383, 7387, 7390, 7391, 7392, 7394 en 7395 bij het Nederlandse bedrijf Rail Feeding.
Foto: Jean-Luc Vanderhaegen, Clabecq 01-02-1996
Foto: Michel Hanssens, Tertre 02-09-1996
© PFT-TSP Reproductie verboden zonder het akkoord van Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.